Przez przypadek sama zrobiłam sobie najlepszy prezent na Święta i sprzątając wśród książek znalazłam tę o to książeczkę- Тридцать три пирога(1973) Михаилa Булатовa . Jest to zbierany z etnograficzną pieczołowitością zbiór zabaw, wyliczanek i zagadek ze wszystkich republik byłego ZSRR. Na początek przetłumaczyłam zagadki. Niektóre naprawdę dużo mówią o kulturze- pokazują uważność na przyrodę, subtelne skojarzenia. Są też prawdziwe perełki wdzięczne niczym haiku.
- U dwóch matek, pięciu synków- mają bliźniacze imiona (Ręce i palce) rosyjska
- Nie siejesz ich, nie sadzisz- same wyrastają (włosy) rosyjska
- Dwa sobole, leżą ogonami jeden, obok drugiego (brwi) jakucka
- Czerwona lisiczka, ze swojej norki nigdy nie wychodzi (język) jakucka
- Brat z bratem, przez drogę żyją a jeden drugiego nie widzi (oczy) ukraińska
- Dziesięciu braci, cały ciężar niesie (palce od stóp) karelska
- Nabita puchem, leży pod uchem (poduszka) białoruska
- Maleńkie jeziorko a dna nie widać (mleko w kubku) rosyjska
- W wodzie się rodzi a wody się boi (sól) ukraińska
- Chodzą chodzą a w izbę nie wchodzą (drzwi) rosyjska
- Każdemu kto przyjdzie i każdemu, kto wychodzi one ręce podają (drzwi) narodów komi
- Wszystko je a się nie najada, napoisz go to umrze (ogień)
- Jakich kamieni w morzu nie ma? (suchych- wszystkie mokre) rosyjska
- Jaki rok trwa tylko jeden dzień? (Nowy Rok) rosyjska
- U kogo jest kapelusz bez głowy i nóżka bez buta? (u grzyba) rosyjska
- U mnie jest drzewo, na nim dwanaście gałązek, na każdej gałązce trzydzieści listeczków. Jedna strona liści czarna a druga biała (rok, miesiąc, dni, pory dnia) turkmeńska
- Dziadkowi rokowi cztery imiona (wiosna, lato, jesień, zima) eweńska
- Dni przybywa a jego ubywa (kalendarz) białoruska
- Pole nie zielone, owce nie beczą a pastuch rogaty (niebo, gwiazdy, księżyc)
- Czarny a nie wrona, rogaty lecz nie byk, sześć nóg bez kopyt, leci -bzyczy, siedzi- ziemię ryje (żuk) rosyjska
- U kogo oczy na rogach a dom na plecach? (u ślimaka) rosyjska
- Bez wełny i bez rąk a sieć piękną utka (pająk) białoruska
- Kto nad nami, do góry nogami, chodzi- upaść się nie boi (mucha) rosyjska
- Co to za matka, która swoich dzieci nie zna (kukułka) białoruska
- Zimą biały, latem szary (zając) czuwaska
- Nie krawcowa a całe życie z igiełkami chodzi (jeż) rosyjska
- Gdy stuka- głowa go boli, gdy nie stuka- głodny (dzięcioł) buriacka
- Rąk ani nóg u niego nie ma a wszystkich popycha (wiatr) rosyjska
- Nasza polanka zajęczą skórką się pokryła (śnieg) eweńska
- Kto w roku cztery razy się przebiera (ziemia: wiosną, latem, jesienią i zimą) jakucka
- Otworzyła wrota, na cały świat spadła pięknota (tęcza) rosyjska
- Żyje bez ciała, gada bez języka, nikt go nie widział ale każdy słyszał (echo) rosyjska
- Czarnego gawrona nie mogę dogonić a nawet gdy dogonię nie mogę go pojmać (cień) chakaska
- Gdziekolwiek pójdziesz on pójdzie za tobą, co ty nie uczynisz i no czyni, ale na pomoc od niego nie ma co liczyć, nigdy nie pomoże! (cień) abchaska
- Bez rąk, bez oczu a rysować umie (mróz) rosyjska
- Leżał, leżał, pięknie się mienił... W końcu w wodę się przemienił (śnieg) białoruska
- Biały baran poszedł, czarny pozostał (śnieg i ziemia) kazachska
- Ja woda po wodzie pływam (kra) rosyjska
- Nie mokre i nie suche, łódką po tym nie przepłyniesz a i nogami nie przejdziesz (błoto) rosyjska
- Dom szumi, gospodyni milczy, przyszli ludzie, zabrali gospodynię a dom im uciekł (rzeka, ryba, rybacy, woda, sieć) rosyjska
- Ma skrzydła ale nie lata, nie ma nóg ale jej nie dogonisz (ryba) rosyjska
- Dużo rąk a noga jedna (drzewo) rosyjska
- Kogo tylko raz do roku ubierają (choinkę) narodów komi
- Leciał pan, na wodę upadł- nie pływa i nie tonie (liść) białoruska
- Bez rąk, bez narzędzi postawili izdebkę (gniazdo) rosyjska
- Kto nosi kapelusz choć nie ma głowy i nie nosi bucików chociaż ma nóżkę (grzyb) ukraińska
- Idzie po słomie ale nie szeleści, idzie po wodzie a się nie topi, wejdzie w ogień – nie spali się (cień) litewska
- Drzwi nie otwiera a do pokoju wejdzie. Najmilszy to gość (słoneczne światło) karelska
- Pod sosnami, choinkami- leży myszka z igiełkami (jeż) rosyjska
- U kogo rogi dłuższe od ogona (u kozy) czuwaska
- Gdy siedzi wysoki a gdy wstanie niziutki (pies) nieińska
- Rodzi się w lesie a żyje na wodzie (łódka) urmundska
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz